Marmara Üniversitesi Kimya ve Sektör Kulübü tarafından, Prof. Dr. Sevil Atasoy’un katılımıyla “Adalet ve Kimya” temalı konferans düzenlendi.
Türkiye'de, DNA delilleri ve kriminal laboratuvarların gelişmesine katkısı bulunan Prof. Dr. Sevil Atasoy’un katılımıyla Fen-Edebiyat Fakültesi Konferans Salonu’nda “Adalet ve Kimya” temalı konferans gerçekleştirildi. Marmara Üniversitesi Kimya ve Sektör Kulübü tarafından 18 Aralık Pazartesi günü düzenlenen konferansta Atasoy, öğrencilere adli kimya alanı hakkında bilgi verdi.
Konferansa kimyacıların suç soruşturmasındaki yeri hakkında bilgi vererek başlayan Sevil Atasoy, “Suçu aydınlatmak, failin kim olduğunu bulmak sürecine soruşturma denir. Bir suç soruşturması kritik düşünce becerisi gerektirir.Bir suç ihbar edildikten sonra soruşturma süreci başlar. Buna dayalı olarak savcı bir iddianame hazırlar. Bu iddianame yargıç tarafından kabul edildiği takdirde yargılama süreci başlar. Sonrasında kişi hakkında beraat ya da mahkumiyet kararı verilir. Bu mahkumiyet kararı bazen ömür boyu hapis ve hatta bazı ülkelerde idam bile olabilir. Bütün bunlar genellikle bir kimyacının imza attığı raporun sonucudur.” dedi.
Soruşturmada Önyargıya Yer Yok
Öğrencilere pek çok tavsiyede bulunan Atasoy, “Soruşturma, disiplinli bir süreç izleyerek farklı kaynaklardan toplanan enformasyonların etkin ve becerikli bir biçimde algılanması, uygulanması ve nihayetinde sentez ve değerlendirilmesidir. Önce doğru sorular sorulur, sonra gerekli enformasyonlar toplanır ve bu bilgilerden mantıklı bir sonuca varılır. Biz adli kimyagerler açık fikirli olmak ve sağlıklı iletişime girmek zorundayız. Bütün bunları yapmazsak veya yapar da açık fikirli olmazsak, ‘ben haklıyım dersek’ önyargılı oluruz. Bu da soruşturmanın en önemli hatalarından biridir. Kimya kritik düşünebilme becerisine dayanır. Bizde varsayım ve önyargılar yok.” diyerek adli soruşturmalarda önyargıya yer olmayacağının altını çizdi. Atasoy“Bu meslek zaten bir soruşturma için gerekli olan genel dünya bakışını kendi içerisinde barındırır. Kimyacılar suç soruşturması için gerekli olan kritik ve analitik düşünceye dayalı eğitimleri almış insanlardır. Onlar, nedensellik bağları bulmayı, ayrıntıdan bütüne, bütünden ayrıntıya gidebilmeyi, kuşkulanmayı, alternatif üretmeyi, gördüğüne bile inanmamayıbilirler. Bu becerilere sahip oldukları için kimyacılar adli bilimlerde fark yaratmış bir meslek grubudur. Kimyacılar olmasaydı inanarak söylemeliyiz ki adalet olmazdı. Çünkü çoğu analizin gerçekleşmesini sağlayan ve bize sunan kimyacılardır.” diyerek bir adli kimyagerin sahip olması gereken özellikleri tanımladı.
Adli tıp uzmanlarının kimyacılar olmadan ölüm nedenini saptamasına imkan olmadığını vurgulayan Atasoy, “Bazı şeyler elbette gözle görülebilir ama güvenilir olmayabilir, mutlaka bir kimyacı tarafından incelenmelidir. Örneğin bir yaranın yaşı, maktulun ölüm zamanı, maktul nerede öldü, nasıl öldürüldü, bu soruları cevaplayan ve kanıtlayan kimyacılardır. Bu adli tıp uzmanlarının yaptığı bir işmiş gibi görünse de onlara destek olan meslek kimya mesleğidir.“ dedi.
Gelecekte bu sektörde çalışmayı planlayan öğrencilere tavsiyeler de veren Prof. Dr. Sevil Atasoy’un öğrencilerinin sorularını yanıtlamasının ardından konferans sona erdi.
Sevil Atasoy Kimdir?
1968 senesinde Alman Lisesi'ni bitiren Atasoy, İstanbul Üniversitesi Kimya Fakültesi’nden mezun oldu. Biyokimya alanında uzmanlık ve tıp bilimleri doktorası yapan Sevil Atasoy, 1976 senesinde biyokimya uzmanı oldu. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi’nde öğretim üyeliğinin yanı sıra, 1980-1993 yılları arasında Adalet Bakanlığı Adli Tıp Kurumu Kimyasal Tahliller İhtisas Dairesi başkanlığı yaptı. İstanbul Üniversitesi Adli Tıp Enstitüsü’nün 1987-2005 yılları arasında müdürlüğünü yürüttü. 2009 senesine kadar öğretim üyeliğini sürdüren Sevil Atasoy, 2005-2010 arasında Birleşmiş Milletler Uluslararası Uyuşturucu Kontrol Kurulu'nun başkanlığını yaptı. 2016 senesinin Nisan ayında 2017-2022 dönemi için Uluslararası Uyuşturucu Kontrol Kurulu üyeliğine tekrar seçildi. Türkiye’de, DNA delilleri ve kriminal laboratuvarların gelişmesine katkısı nedeniyle “Yılın Bilim İnsanı Ödülü”ne lâyık görüldü. Kanal D’de yayınlanan polisiye dizi “Kanıt”ın öykü danışmanı ve sunucusu olan Atasoy, aynı zamanda CNN Türk’teki “Suç ve Delil” programını da hazırlayıp sundu. Atasoy, Üsküdar Üniversitesi’nde Rektör Yardımcısı olarak görev yapıyor.
Haber-Fotoğraf: Sevgi YURTSEVER
