Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Beslenme ve Diyetetik Bölüm Başkanı Doç. DR. F. Esra T. GÜNEŞ, yetersiz beslenmenin yol açtığı hastalıkların farkındalığı için, vitaminlerin ve minerallerin önemi üzerine öğrencileri, 15 Aralık Cuma günü Marmara Üniversitesi'nin BaşıbüyükYerleşke'sinde ağırladı.
Bir çok insan, bunalım, depresyon gibi ruhsal hastalıkların belirtileri olan halsizlik, yorgunluk, bir şey yapmak istememe hali gibi rahatsızlıklardan dolayı şikayetlerinin altında yatan sebebin aslında vitamin eksikliğinin de olacağını bilmemektedir. Marmara Medya Merkezi çalışanları bu farkındalığı oluşturmak amacıyla vitamin eksikliği nedir, belirtileri ve tedavileri nelerdir, yanlış bildiğimiz doğruları konuşmak için uzman doktor ve akademisyen Doç. Dr. F. Esra T. Güneş ile bir söyleşi gerçekleştirdi.
"Veganlarda B12 vitamini ile alakalı yetersizlikler ortaya çıkıyor"
Yeterli ve dengeli beslenmeyi, kişinin yeterli miktarda enerji alması ve enerjinin yanı sıra besin öğelerini de gerekli miktarda alınması olarak tanımlayan Güneş, yetersiz beslenmenin sebep olduğu hastalıkların belirtilerinden bahsetti. "Yetersiz beslenme, bizim kronik hastalıklara uğramamıza neden oluyor. Yavaş yavaş ilerleyen, sonrasında büyük bir rahatsızlıkla karşı karşıya kaldığımız bir durumu göstermekte. Bizler ilk başta bunun farkına varamadığımız için bazı durumlarda geri dönüşsüz hastalıkların oluşmasına bile neden olabiliyor. Bu sadece yetersiz beslenme ile değil bazı besinleri aşırı tüketmekle de olabilir. Mesela aşırı yağla, şekerle beslenmekte belli bir sürecinde sonunda obeziteye, şişmanlığa neden olabilir. Ya da bazen görüyoruz ki kişiler bazı besinleri tüketmiyor. Veganlarda bunu görebiliriz. Uzun süreli et, yumurta, süt yoğurt ve vb. Hayvansal kaynak içeren besinleri tüketmeyen veganlarda B12 vitamini ile alakalı yetersizlikler ortaya çıkıyor. Bu eksiklikte, kişide özellikle halsizlik, unutkanlık, depresif durumlar, ruhsal anlamda bazı sıkıntılar ve bununla birlikte güçsüzlük, hareket edememe, ayrıca çeşitli anemi durumları yani kansızlık durumlarının ortaya çıkmasına neden olmaktadır. "
"Yüzde 15 faktörlü bir güneş koruyucu krem, yüzde 99 güneş ışığını engelliyor."
İnsanların en çok eksiklik yaşadığı vitaminler olarak saydığı, D vitamini ve Omega 3'ün her yaştan insanın alması gerektiğini vurgulayarak hangi besinlerle bu eksikliğin karşılanabileceğini anlattı. "D vitamini yetersizliği, bu aralar söz konusu oluyor. Bizim güneşle fazla temas edemememizden kaynaklı olan ve bununla beraber riski olmayanların da güneş kremi sürmeleri, düşünün ki yüzde 15 faktörlü bir güneş koruyucu krem, yüzde 99 güneş ışığını engelliyor. D vitaminini balık yağlarından alabiliriz. Bunula birlikte Omega 3 yağ asitlerini de balıktan alıyoruz. Bunların tüketilmesi sonucunda sinir sistemlerini yapılanmasında , ilerde beyin ve göz gelişiminde ve bununla beraber zihinsel bilişsel gelişimin artmasında Omega 3'ün büyük rolü var. " dedi.
"Vitamin hapları bizim en son başvurduğumuz durum"
Özellikle yoğun iş temposunda insanların sağlıklı yollardan enerji almak adına kullandıkları vitamin takviyeleri için şöyle konuştu; "Vitamin hapları bizim en son başvurduğumuz durum. Yeterli ve dengeli beslenmeyi doğru besin gruplarından alarak yaparsanız o zaman herhangi bir yetersizlikle karşı karşıya kalmıyorsunuz. Ama vücudunuzdaki farklı bir enzim eksikliği, midenizle alakalı bir rahatsızlık, genetik bir sorun ya da alımla ilgili bir eksiklik söz konusu olursa ileriki dönemlerde kronik hale geldiği zaman bir vitamin supplementi ile desteklemek gerekebiliyor. Fakat şunu da bilmeliyiz ki, besinlerle alınan vitaminlerin Vücutta emilimleri yüzde 80-90 iken, vitamin hapları ile anca yüzde 10'larda kalabiliyor. Çünkü besin öğeleri bir sinerji içerisinde emiliyor vücutta." Vitaminlerin kilo aldırmak gibi bir durumları olmadığını da ekledi.
"Sigara C vitamini kullanımını engelliyor"
Sigara ve alkol kullananların vücutta hangi vitaminlerin eksikliğine sebebiyet verdiğini açıkladı. Sigara kullananlara yönelik: "Sigara kullanmak özellikle C vitamini kullanımını engelliyor. Günlük bir kişinin normalde alması gerekenin en az iki kata kadar C vitamini alması gerekiyor." dedi ve devam etti "Alkole geldiğimiz zaman, hem karaciğerde vitaminlerin kullanımını engelliyor hem de bağırsaklarda vitaminlerin emilimini engelliyor. Özellikle B grubu vitaminleri konusunda yetersizlikleri söz konusu olup, bununla alakalı bazı belirtiler ortaya koyabiliyor. Hatta ileriki dönemlerde 'Korsakoff Sendromu' dediğimiz geri dönüşsüz hastalığın oluşması söz konusu olabiliyor.
Piyasadaki kozmetik şampuanların, kremlerin vb. ürünlerin içerisindeki mineral ve vitaminlerin faydaları hakkında Güneş şunları aktardı: " Vücutta her hangi bir yetersizlik varsa, o kozmetik ürünü kullanarak o eksikliği karşılamak mümkün değildir. Mutlaka içsel olarak bunları almak lazım. Mesela saç dökülmeleri, tırnak kırılmaları, kirpik dökülmeleri gibi durumlarda aneminin yanı sıra çinkoyla alakalı eksikler söz konusu olabilir. Kişilerin dışardan çinko içeren şampuan kullanması, o kişinin saçının dökülmesini yeterince engelleyemez. Mutlaka kişinin çinko ve demir içeren besinleri vücuduna alması lazım."
Haber: Nur GÜN
